Is het ontstaan van rimpels erfelijk bepaald of niet?

Is het in je DNA vastgelegd of je huid snel of langzaam veroudert? Of zijn het toch andere factoren (roken, uv-straling, om maar gelijk een paar grote boosdoeners te noemen) die een glansrol spelen in het ontstaan van rimpels? Het antwoord is: het is beide waar. Ja, het ontstaan van rimpels is erfelijk bepaald, maar de mate van huidveroudering wordt zeker niet alléén bepaald door je genen. Hoe dat precies zit – en wat dan nog meer bepalend is voor het ontstaan van lijntjes en rimpels – vertel ik je in dit artikel.

Erfelijke huidveroudering: elastine en collageen

Of je al vroeg of pas later in je leven rimpels krijgt, is voor een deel erfelijk bepaald. Dit heeft te maken met een paar factoren die genetisch bepaald zijn, waaronder de aanmaak van collageen en elastine. Collageen en elastine zijn steunpilaren van je huid. Wanneer deze stofjes afnemen, zakt de pilaar in en dat zie je aan het verschijnen van rimpels en het slapper worden van de huid. Hoeveel collageen en elastine je huid aanmaakt en vanaf welk levensjaar de aanmaak achteruitgaat, is genetisch bepaald – en daarmee dus ook het ontstaan van rimpels.

Deze genetische factoren spelen ook een rol

Een andere genetische factor is de aanmaak van melanine. Een huid die meer melanine aanmaakt, is van nature beter beschermd tegen uv-straling, waardoor je minder snel lijntjes en rimpels krijgt. Tot slot is je huidstructuur en -type erfelijk bepaald. Wanneer je een stevige, dikke huid hebt, ben je minder vatbaar voor het ontstaan van rimpels. Bij een vette huid treedt huidveroudering minder snel op dan bij een droge huid. De verhoogde talgproductie houdt de huid soepel en biedt een natuurlijke bescherming tegen invloeden van buitenaf.

De invloed van externe factoren op rimpels

Kregen je ouders pas laat rimpels? Dan is de kans groot dat jou hetzelfde staat te wachten. Genetisch gezien dan, want er zijn nog veel meer factoren die van invloed zijn op het ontstaan van huidveroudering. Het overgrote deel van zichtbare huidveroudering (rimpels, pigmentatie) staat namelijk los van je genen en wordt bepaald door externe factoren.

Uv-straling

Uv-straling is verantwoordelijk voor zo’n tachtig tot negentig procent van de tekenen van huidveroudering. Wil je rimpels zo lang mogelijk buiten de deur houden, dan doe je er goed aan elke dag met een SPF te smeren. Niet voor niks zeg ik altijd dat zonnebrandcrème de beste anti-agingcrème is.

Roken

Dat je van roken sneller rimpels krijgt, heeft te maken met een versnelde collageenafbraak, meer vrije radicalen die huidschade veroorzaken, een vertraagde celvernieuwing en een verminderde doorbloeding, waardoor je huid ook nog eens dof en grauw wordt.

Stress

Ga je door een onstuimige periode in je leven? Dan kan je dat aflezen aan je huid. Die is grauwer en vatbaarder voor huidveroudering. Onder invloed van stress neemt het collageen en elastine in de huid in rap tempo af. Ook het natuurlijke proces van celvernieuwing komt onder druk te staan. De productie van stoffen die de huid vet en gehydrateerd houden, neemt af. Hierdoor is de huid minder goed beschermd tegen invloeden van buitenaf en kan er sneller vocht aan de huid ontsnappen, waardoor de kans op rimpels weer toeneemt.

Slaaptekort

Van een paar nachtjes minder dan zeven uur slapen krijg je niet ineens rimpels. Maar op de lange termijn zorgt te weinig slaap voor een versnelde huidveroudering. Er is namelijk slaap nodig om goed te herstellen van zonschade of huidirritatie.

Blauw licht en infraroodlicht

Om de invloed van uv-straling kunnen we niet meer heen, maar ook zijn er steeds meer studies die het verband tussen blauw licht en infraroodlicht en rimpels aantonen.

Luchtvervuiling

Woon je in een stad waar veel luchtvervuiling is, dan wordt je huid sneller oud. Dit heeft net als bij roken te maken met meer aanwezige vrije radicalen en een versnelde collageenafbraak. Maar ook een veranderende talgproductie en pigmentvorming dragen bij aan het ontstaan van zichtbare huidveroudering. Hoe schoner de lucht in je woonplaats, hoe minder de kans op rimpels door luchtvervuiling.

Versuikering

Heb je de term ‘glycatie’ weleens gehoord? Dit is het natuurlijke versuikeringsproces van de huid. Suikers kunnen zich namelijk vastzetten op het collageen en de elastine in de huid, waardoor deze verharden en beschadigen. Hoe meer suikers je consumeert, hoe meer suikers in je lichaam die mogelijk glycatie kunnen veroorzaken.

Wat kun je zelf doen tegen rimpels?

De rol van erfelijkheid op huidveroudering is beperkt: op zo’n 80 tot 90% heb je zélf invloed. Deze extrinsieke veroudering weegt een stukje zwaarder dan de intrinsieke. Rimpels zo lang mogelijk uitstellen doe je door elke dag zonnebrandcrème te smeren, bijvoorbeeld mijn Suncare SPF 30. Zorg daarnaast voor voldoende slaap, verzorg je huid met antioxidanten die vrije radicalen door luchtvervuiling en uv-straling wegnemen, zorg voor een gezond dieet en probeer te zorgen voor lekker veel ontspanning.

Heb je al wat rimpels? In deze blog vind je skincare- en behandeltips. Want daar kun je écht nog wel iets tegen doen.